มะเร็งปากมดลูก [Cervix Cancer]

มะเร็งปากมดลูก  มะเร็งตัวร้ายที่ผู้หญิงเกลียดและกลัวมากที่สุด และเป็นมะเร็งที่ผู้หญิงเป็นกันมากที่สุดของมะเร็งในสตรีไทย และพบมากในช่วงอายุ 35-60 ปี แต่มะเร็งปากมดลูกสามารถตรวจพบได้ตั้งแต่ระยะก่อนมะเร็งด้วยการทำแปปสเมียร์ โดยการเก็บเอาเซลล์เยื่อบุบริเวณปากมดลูกไปตรวจหาเซลล์มะเร็งโดยการตรวจภายใน ซึ่งการรักษาจะได้ผลดีมาก หากเป็นมะเร็งที่ตรวจพบในระยะแรก

ปัจจัยเสี่ยงที่อาจจะทำให้เป็นมะเร็งปากมดลูกได้มีดังนี้

• มีคู่นอนมากกว่า 1 คน
• การมีเพศสัมพันธ์ก่อนอายุ 18 ปี
• มีโรคเรื้อรัง หรือโรคที่ทำใหเ้ภูมิต้านทานของร่างกายต่ำลง
• เคยเป้นโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์มาก่อน
• เคยมีความผิดปกติของปากมดลูก
• สูบบุหรี่ เป็นต้น

มะเร็งปากมดลูกแบ่งออกเป็น 2 ชนิด ได้แก่

1. มะเร็งปากมดลูกชนิดเยื่อบุพื้นผิว (squamous cell carcinoma) 

     ซึ่งอยู่ตรงพื้นผิวด้านนอกของปากมดลูก เป็นชนิดที่พบได้เป็นส่วนใหญ่ เวลาพูดถึงมะเร็งปากมดลูกก็มักจะหมายถึงมะเร็งชนิดนี้ สาเหตุของการเกิดมะเร็งชนิดนี้มีความสัมพันธ์กับการติดเชื้อไวรัสชนิดหนึ่งที่มีชื่อว่า human papilloma virus (HPV) ซึ่งเป็นไวรัสในตระกูลเดียวกันที่ทำให้เกิดโรคหูดและหงอนไก่ แต่เป็นคนละสายพันธุ์ย่อย ไวรัสชนิดนี้ติดต่อโดยทางเพศสัมพันธ์ ผู้หญิงที่จะเป็นมะเร็งชนิดนี้จะมีประวัติการแต่งงานหรือมีเพศสัมพันธ์แล้วติดเชื้อไวรัสดังกล่าวจากคู่สัมพันธ์โดยไม่รู้ตัว เชื้อไวรัสจะเข้าไปทำให้เซลล์เยื่อบุพื้นผิวปากมดลูกมีการเปลี่ยนแปลง จนค่อยๆ กลายพันธุ์เป็นมะเร็ง โดยใช้เวลานานเป็นสิบๆ ปี โดยเฉพาะอย่างยิ่งถ้ามีปัจจัยเสริมอื่นๆ เช่น การสูบบุหรี่ ภาวะทุพโภชนาการ การติดเชื้ออื่นๆ ร่วมด้วย ภูมิต้านทานต่ำ (เช่น ติดเชื้อเอชไอวี) การกินยาเม็ดคุมกำเนิดติดต่อกันนานๆ เป็นต้น มะเร็งชนิดนี้มักพบในผู้หญิงที่มีเพศสัมพันธ์หรือแต่งงานตั้งแต่อายุน้อย (ต่ำกว่า ๑๘ ปี), มีคู่นอนหลายคน (เช่น หญิงบริการ, แต่งงานหลายครั้ง), มีประวัติเป็นโรคติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์ แต่ก็อาจพบในผู้หญิงที่มีสามีคนเดียว ถ้าหากสามีเคยมีเพศสัมพันธ์กับหญิงอื่นและติดเชื้อไวรัส HPV มาแพร่ให้ภรรยา

2. มะเร็งปากมดลูกชนิดต่อมเมือก (adenocarcinoma) 

     เป็นมะเร็งที่กลายพันธุ์มาจากเซลล์ต่อมเมือก ซึ่งอยู่บนพื้นผิวด้านในของปากมดลูก ตรงบริเวร ๒ ข้างของช่องทางเข้าของปากมดลูก มะเร็งชนิดนี้พบได้ค่อนข้างน้อย สาเหตุของการเกิดมะเร็งชนิดนี้ยังไม่ทราบ จะพบในหญิงอายุน้อย (ประมาณ ๓๐ ปี) และพบในคนที่ไม่ได้แต่งงาน

Low-grade SIL หมายถึงการเปลี่ยนแปลงเริ่มแรกของ รูปร่าง ขนาด และจำนวน บางครั้งอาจหายไปเองแต่ก็มีจำนวนหนึ่งเปลี่ยนไปเป็น High-grade SIL บางครั้งเรียก mild dysplasia

High-grade SILหมายถึงการเปลี่ยนแปลงของเซลล์เยื่อบุมดลูกที่เปลี่ยนไปจากเดิมชัดเจน ถ้าเซลล์อยู่เฉพาะปาดมดลูกเรียก moderate or severe dysplasia

มะเร็งปากมดลูกส่วนใหญ่เป็นชนิด Squamous cell ประมาณร้อยละ 80%ถึง 90% ส่วนที่เหลือประมาณร้อยละ 20 จะเป็นชนิด Adenocarcinomas การเปลี่ยนแปลงจาก Precancerous เป็นมะเร็งใช้เวลาเป็นปี การรักษาตั้งแต่ยังไม่เป็นมะเร็งจะป้องกันมิให้เกิดมะเร็ง

     อาการที่ทำให้ทราบว่าเป็นมะเร็งปากมดลูกนั้น ก็อย่างเช่น มีเลือดออกมาจากช่องคลอด หลังมีเพศสัมธ์ มีเลือดปนมากับปกขาว หรือเลือดออกกะปริบกะปรอย โดยเฉพาะกับผู้หญิงที่หมดประจำเดือนไปแล้ว ซึ่งหากว่าเป็นมะเร็งในระยะท้ายๆ นั้นก็อาจจะมีอาการปวดหลัง ขาบวม ถ่ายและปัสสาวะเป็นเลือดเป็นต้น